Email: hdtannghia@gmail.comPhòng sạch là một không gian được kiểm soát chặt chẽ về nhiều yếu tố. Chẳng hạn như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất và nồng độ bụi. Mục đích là để đảm bảo môi trường làm việc đạt chuẩn cho các ngành công nghiệp đặc thù. Các yêu cầu trong thi công phòng sạch đóng vai trò quan trọng để đảm bảo phòng sạch hoạt động đúng tiêu chuẩn và mang lại hiệu quả tối ưu. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các tiêu chuẩn quan trọng cần tuân thủ khi thi công.
Vai trò của phòng sạch
Phòng sạch không chỉ là một không gian làm việc mà còn là yếu tố quan trọng đảm bảo chất lượng sản phẩm và an toàn trong nhiều lĩnh vực. Dưới đây là một số vai trò chính của phòng sạch:
Bảo vệ sản phẩm và quy trình sản xuất: Trong các ngành như điện tử, y tế, thực phẩm và dược phẩm, bất kỳ một hạt bụi nhỏ hay vi khuẩn nào cũng có thể làm hỏng sản phẩm hoặc ảnh hưởng đến chất lượng sản xuất. Phòng sạch giúp duy trì môi trường không có tác nhân gây ô nhiễm.
Đảm bảo sức khỏe con người: Đối với lĩnh vực y tế và dược phẩm, phòng sạch giúp giảm nguy cơ nhiễm khuẩn.
Tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế: Các ngành công nghiệp hiện nay đều yêu cầu tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt. Ví dụ như ISO 14644-1, GMP (Good Manufacturing Practice), hoặc tiêu chuẩn FED-STD-209E của Mỹ. Việc đáp ứng yêu cầu trong thi công phòng sạch khắt khe giúp doanh nghiệp thỏa mãn các yêu cầu pháp lý và tiêu chuẩn quốc tế.
Phân loại các loại phòng sạch
Phòng sạch được phân loại dựa trên mức độ kiểm soát bụi và các hạt lơ lửng trong không khí. Và mỗi loại phòng sạch sẽ có những yêu cầu trong thi công khác nhau.
Phòng sạch theo tiêu chuẩn ISO
Theo tiêu chuẩn ISO 14644-1, phòng sạch được chia thành các cấp từ ISO 1 đến ISO 9, trong đó:
- ISO 1 – ISO 3: Dành cho các ngành công nghệ cao như sản xuất vi mạch, linh kiện bán dẫn.
- ISO 4 – ISO 5: Ứng dụng trong ngành dược phẩm, y tế, sản xuất thiết bị y tế.
- ISO 6 – ISO 9: Sử dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm, mỹ phẩm, phòng thí nghiệm.
Phòng sạch theo tiêu chuẩn FED-STD-209E
Tiêu chuẩn này chia phòng sạch thành các cấp Class 1, Class 10, Class 100, Class 1000, Class 10000 và Class 100000. Dựa trên số lượng hạt bụi có kích thước từ 0.1µm trở lên trong không khí.
Phòng sạch theo áp suất
- Phòng sạch áp suất dương: Sử dụng trong ngành dược phẩm, điện tử, đảm bảo không khí sạch luôn tràn ra ngoài khi có khe hở.
- Phòng sạch áp suất âm: Dùng trong phòng thí nghiệm sinh học, bệnh viện để ngăn chặn vi khuẩn, virus phát tán ra môi trường bên ngoài.
Các yêu cầu trong thi công phòng sạch
Các yêu cầu trong thi công phòng sạch là yếu tố quan trọng quyết định đến chất lượng và khả năng vận hành của không gian này. Khi thi công, cần đảm bảo các yếu tố sau:
Thiết kế và cấu trúc phòng sạch
- Vật liệu xây dựng: Tường, trần, sàn phải sử dụng vật liệu phẳng, không bám bụi. Đồng thời dễ lau chùi và chống tĩnh điện như panel cách nhiệt, nhôm hoặc inox.
- Cửa và hệ thống khóa: Cửa phòng sạch cần có cơ chế khóa tự động. Hạn chế tối đa không khí bên ngoài xâm nhập vào.
- Kết cấu kín, hạn chế khe hở: Giúp kiểm soát tối đa luồng không khí và ngăn chặn bụi xâm nhập.
Hệ thống lọc khí và thông gió
- Bộ lọc HEPA/ULPA: Đây là tiêu chuẩn bắt buộc giúp loại bỏ tới 99.99% hạt bụi có kích thước nhỏ đến 0.3µm.
- Luồng khí một chiều hoặc hỗn hợp: Thiết kế phù hợp với yêu cầu sạch của từng ngành nghề.
- Hệ thống kiểm soát áp suất: Đảm bảo áp suất luôn ổn định theo yêu cầu của từng loại phòng sạch.
Hệ thống điều hòa và kiểm soát độ ẩm
- Phòng sạch cần duy trì nhiệt độ ổn định từ 18 - 26°C, độ ẩm từ 30 - 70%. Mục đích là để đảm bảo điều kiện tối ưu cho quy trình sản xuất.
- Hệ thống điều hòa trung tâm phải hoạt động liên tục để giữ mức độ sạch theo tiêu chuẩn.
Hệ thống ánh sáng và điện
- Phòng sạch sử dụng đèn LED chuyên dụng, hạn chế bức xạ nhiệt, không gây ra tĩnh điện hoặc bám bụi.
- Hệ thống dây điện âm tường, đảm bảo an toàn và hạn chế tối đa nguy cơ chập cháy.
Kết Luận
Các yêu cầu trong thi công phòng sạch cần được đáp ứng một cách chặt chẽ. Đây sẽ là nền tảng để phòng sạch hoạt động đúng với đặc trưng và vai trò của mình. Đảm bảo môi trường luôn đủ điều kiện để sản xuất, bảo quản và gia công sản phẩm.
